Pytanie: Czy jest jakaś potencjalna kara/grzywna dla przedsiębiorcy, który w ogóle nie posiada regulaminu, polityki prywatności, zasad korzystania w swoim sklepie internetowym? Do publikacji jakich dokumentów jest zobowiązany przedsiębiorca prowadzący sklep internetowy?
Odpowiedź kancelarii prawnej:
Nie ma takiej kary ani grzywny w przypadku regulaminu. Skutki istnieją wyłącznie w sferze stosunku prawnego między stronami. Regulamin określa sposób zawarcia umowy między sklepem a jego klientem, a także uzupełnia ją tę umowę w takim zakresie, w jakim nie wynika to z samej umowy. Powinien więc zawierać informacje, o tym kto prowadzi sklep, jakie podmioty mogą z niego korzystać (konsumenci czy tylko przedsiębiorcy, osoby dorosłe czy także niepełnoletnie za zgodą przedstawiciela ustawowego itp.) oraz informować na czym polega świadczona usługa – a więc określać zakres działalności sklepu.
Ważne jest także by podać warunki technicznego świadczenia usług oraz sposób rozliczania się z kupującym (rodzaje płatności itp.). Minimalne wymogi dotyczące treści regulaminu i jego udostępniania określa art. 8 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, który warto zacytować:
Art. 8. 1. Usługodawca:
1) określa regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną, zwany dalej „regulaminem”,
2) nieodpłatnie udostępnia usługobiorcy regulamin przed zawarciem umowy o świadczenie
takich usług, a także – na jego żądanie – w taki sposób, który umożliwia pozyskanie,
odtwarzanie i utrwalanie treści regulaminu za pomocą systemu teleinformatycznego, którym
posługuje się usługobiorca.
2. Usługobiorca nie jest związany tymi postanowieniami regulaminu, które nie zostały mu
udostępnione w sposób, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.
3. Regulamin określa w szczególności:
1) rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną,
2) warunki świadczenia usług drogą elektroniczną, w tym:
a) wymagania techniczne niezbędne do współpracy z systemem teleinformatycznym, którym
posługuje się usługodawca,
b) zakaz dostarczania przez usługobiorcę treści o charakterze bezprawnym,
3) warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną,
4) tryb postępowania reklamacyjnego.
4. Usługodawca świadczy usługi drogą elektroniczną zgodnie z regulaminem.
Samo stworzenie regulaminu tworzy obopólne korzyści dla stron umowy. Klient wie na jakich zasadach zawiera umowę, zaś sklep może wyłączyć swoją odpowiedzialność – np. w zakresie zamieszczania bezprawnych treści przez klientów (jak chociażby obrażanie innych klientów czy sprzedawców). Co więcej klient nie może się wtedy powoływać na postanowienia, które przysługują mu z innych przepisów, a które mogą być wyłączone w regulaminie.
Np. jeżeli serwis nie będzie działał z racji konserwacji technicznej i w regulaminie będzie informacja, że takie konserwacje mogą być przeprowadzane (i mogą trwać załóżmy 12 godzin w miesiącu), to klient nie może twierdzić, że umowa w tym zakresie nie jest w stosunku do niego prawidłowo realizowana.
Do stworzenia polityki prywatności obliguje natomiast treść art. 24 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Co prawda nie posługuje się ona pojęciem „polityki prywatności”, ale taka zwyczajowa nazwa została przyjęta w Polsce. Zgodnie z tym przepisem w przypadku zbierania danych osobowych od osoby, której one dotyczą, administrator danych jest obowiązany poinformować tę osobę o:
- adresie swojej siedziby i pełnej nazwie, a w przypadku gdy administratorem danych jest osoba fizyczna – o miejscu swojego zamieszkania oraz imieniu i nazwisku
- celu zbierania danych, a w szczególności o znanych mu w czasie udzielania informacji lub przewidywanych odbiorcach lub kategoriach odbiorców danych
- prawie dostępu do treści swoich danych oraz ich poprawiania
- dobrowolności lub obowiązku podania danych, a jeżeli taki obowiązek istnieje, o jego podstawie prawnej. W serwisie mogą się też znaleźć dane udostępnione przez użytkownika dotyczące osoby trzeciej – to zagadnienie normuje art. 25 wspomnianej ustawy.
Z kolei art. 26 opisuje sposób zabezpieczenia tych danych przez prowadzącego serwis. Warto także to opisać w polityce prywatności, choć można też napisać, że są przetwarzane zgodnie z wymogami ustawy o ochronie danych osobowych.
Przechodząc do przepisów karnych, wiele z nich związanych jest z faktem, iż zgoda na przetwarzanie danych osobowych musi być wyraźna, a nie dorozumiana. I tak: art. 49 ust. 1 podaje, że kto przetwarza w zbiorze dane osobowe, choć ich przetwarzanie nie jest dopuszczalne albo do których przetwarzania nie jest uprawniony, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2, a ust. 2, że jeśli ten czyn dotyczy danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Z kolei art. 54 podaje, że kto administrując zbiorem danych nie dopełnia obowiązku poinformowania osoby, której dane dotyczą, o jej prawach lub przekazania tej osobie informacji umożliwiających korzystanie z praw przyznanych jej w niniejszej ustawie [np. prawa do zmiany lub usunięcia danych], podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Osobnym zagadnieniem jest zgłoszenie takiego zbioru danych do Głównego Inspektora Ochrony Danych Osobowych i związane z tym przepisy karne w przypadku niedokonania takiego zgłoszenia.
—
Odpowiedzi udziela kancelaria prawna Sebastian Wawrzyniak i Wspólnicy Spółka komandytowa z Poznania, Os. Zwycięstwa 14, 61-647 Poznań, biuro: Sadowa 32, 61-657 Poznań, kancelaria@swlex.pl, (61) 827-00-17. Świadczy ona usługi na rzecz podmiotów gospodarczych, w szczególności spółek prawa handlowego – start-upów, podmiotów branży e-commerce, funduszów inwestycyjnych, w branży przede wszystkim IT, nowych technologii, konsultingu, PR.
—
Odpowiedź była możliwa dzięki firmom: Dwiepaczki.pl (usługi kurierskie) oraz Speed-Up Group (inwestor).
Pozostałe wpisy z serii Prawo w ecommerce – pytania i odpowiedzi:
- Masz pytanie do prawnika na temat ecommerce? Zadaj je teraz!
- Aspekty prawne w ecommerce – pytania i odpowiedzi #1: Co zrobić, kiedy klient twierdzi, że w paczce nie było najdroższego produktu?
- Aspekty prawne w ecommerce – pytania i odpowiedzi #2: Dodatkowa opłata dla klienta za prowizje pobierane przez systemy płatności?
- Prawo w ecommerce – pytania i odpowiedzi #3: Czy jest sposób na klientów nieodbierających przesyłki pobraniowe?
- Prawo w ecommerce – pytania i odpowiedzi #4: Wysyłanie kartek z życzeniami – kto odpowiada za treści?
WAŻNE! Niniejsze odpowiedzi nie stanowią porady prawnej, konsultacji prawnej ani opinii prawnej, a mają jedynie charakter konsultacyjny. Wydanie porady prawnej, konsultacji prawnej lub opinii prawnej wymaga wnikliwej analizy stanu faktycznego, w tym dokładnego zakresu działalności przedsiębiorstwa lub osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, a także uzyskania niekiedy informacji, które mają charakter tajemnicy przedsiębiorstwa. Mając na uwadze powyższe, spółka nie doradza żadnych zachowań zgodnych lub niezgodnych z treścią wpisu i informuje, że podjęcie lub niepodjęcie określonych działań w indywidualnej sprawie musi zostać poddane ocenie jedynie w przypadku oceny stanu faktycznego oraz prawnego dotyczącego tej sprawy. Ani spółka, ani serwis, na którym umieszczona zostaje odpowiedź nie składa żadnych zapewnień, wyraźnych czy domniemanych, co do rezultatów uzyskanych przez jakąkolwiek osobę lub podmiot w wyniku wykorzystania tejże odpowiedzi, w tym zapewnień o przydatności do określonego celu. W żadnym wypadku ani spółki, ani serwis nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za utratę korzyści lub szkody wtórne powstałe w wyniku wykorzystywania tychże odpowiedzi.
