Przedsiębiorcy prowadzący działalność w formie elektronicznej zobligowani są do udzielania szeregu informacji swoim klientom, a w szczególności konsumentom. Spełnienie tych obowiązków sprawia, że e-biznes prowadzony jest zgodnie z prawem. O czym w szczególności trzeba pamiętać?
Obowiązek informacyjny sprzedawcy powstaje zarówno przed zawarciem umowy z konsumentem, jak i w trakcie realizacji kontraktu oraz po jego zakończeniu. Nałożone na przedsiębiorców obowiązki informacyjne mają na celu zwłaszcza ochronę praw konsumentów (tj. klientów dokonujących zakupów niezwiązanych z działalnością gospodarczą). Informacje te muszą być sprecyzowane w sposób jasny i zrozumiały oraz muszą być dla klientów łatwo dostępne.
Informacje podstawowe
Przepisem o podstawowym znaczeniu w zakresie obowiązku informacyjnego każdego przedsiębiorcy jest art. 16 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.
Wymaga on od przedsiębiorcy umieszczania w oświadczeniach pisemnych, w zakresie swojej działalności, numeru identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługiwania się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym. Oczywiście, w przypadku e-biznesów podstawowych obowiązków informacyjnych jest znacznie więcej.
Każdy przedsiębiorca prowadzący swoją działalność za pośrednictwem Internetu, tj. świadczący usługi droga elektroniczną, niezależnie od rodzaju tej działalności, musi zamieścić na swojej stronie internetowej inne informacje, które można uznać za podstawowe. Do tych informacji według ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną w art. 5 i 6 zaliczają się:
- adresy elektroniczne umożliwiające bezpośredni kontakt z przedsiębiorcą
- imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres przedsiębiorcy albo nazwa lub firma prowadzonej działalności oraz jej siedziba i adres
- informacje dotyczące właściwego zezwolenia i organu zezwalającego – jeżeli działalność związana jest z uzyskaniem stosownego zezwolenia,
- informacje dotyczące samorządu i tytułu zawodowego, numeru w rejestrze publicznym oraz organu prowadzącego rejestr, a także informacje o obowiązujących przedsiębiorcę zasadach etyki zawodowej – w przypadku przedsiębiorców zrzeszonych w samorządach zawodowych (np. lekarzy, radców prawnych czy doradców podatkowych),
- informacja o szczególnych zagrożeniach związanych z korzystaniem z usługi świadczonej drogą elektroniczną (samo udostępnienie treści na stronie może już stanowić taką usługę),
- informacja o oprogramowaniu używanym przez przedsiębiorcę do świadczenia usługi elektronicznej (np. informacja o cookies).
Oprócz wyżej wskazanych informacji, przedsiębiorca musi zamieścić na swojej stronie internetowej regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną (spełniający warunki określone w art. 8 wspomnianej ustawy). Regulamin ten musi być udostępniany klientom jeszcze przed skorzystaniem z usługi.
Ponadto klienci muszą mieć możliwość ściągnięcia regulaminu w formie odrębnego pliku lub skopiowania jego treści, a w razie takiej chęci również utrwalenia na własnym nośniku danych (np. na dysku twardym). Regulamin powinien określać co najmniej:
- rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną,
- warunki świadczenia tych usług,
- warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług.
Sprawdź koniecznie:
Wzór regulaminu dla sklepu internetowego + roczna aktualizacja »
Obowiązki informacyjne, a zawarcie umowy na odległość
Prowadzenie działalności gospodarczej w formie elektronicznej wiąże się z zawieraniem umów z klientami na odległość, co w szczególności dotyczy sklepu internetowego. Taki sposób zawierania umów obliguje przedsiębiorcę do udostępniania klientom (będącym konsumentami) dodatkowych informacji.
Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, przedsiębiorca musi najpóźniej w chwili złożenia konsumentowi propozycji zawarcia umowy (np. na stronie internetowej) poinformować potencjalnego nabywcę o:
- istotnych cechach świadczonej usługi lub sprzedawanego towaru,
- cenie towaru lub usługi, obejmującą wszystkie jej składniki, w tym cła i podatki,
- sposobie dokonywania płatności,
- kosztach, terminie i sposobie dostawy (o ile następuje dostawa),
- prawie odstąpienia od umowy w terminie dziesięciu dni, ze wskazaniem wyjątków wynikających z przepisów,
- ewentualnych kosztach wynikających z korzystania ze środków porozumiewania się na odległość (np. z telefonicznej infolinii), jeżeli są one skalkulowane inaczej niż wedle normalnej taryfy,
- terminie, w jakim oferta lub informacja o cenie albo wynagrodzeniu mają charakter wiążący,
- minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub okresowe,
- miejscu i sposobie składania reklamacji,
- prawie do wypowiedzenia umowy z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia – jeżeli umowa zawierana jest na czas nieokreślony,
- obowiązkowym ubezpieczeniu lub gwarancji finansowej, wraz z danymi ubezpieczyciela lub gwaranta, oraz o zasięgu terytorialnym ubezpieczenia – jeżeli istnieje obowiązek ubezpieczenia (np. biuro rachunkowe, usługi turystyczne).
Przedsiębiorca jest obowiązany do potwierdzenia na piśmie powyższych informacji najpóźniej w momencie rozpoczęcia spełniania świadczenia (mówi o tym art. 9, ust. 3 wspomnianej ustawy). Nie dotyczy to jednak jednorazowych świadczeń, które same są spełniane przy użyciu środków porozumiewania się na odległość, tj. usług o takim charakterze (np. jednorazowej porady czy informacji udzielanej pocztą elektroniczną).
Warto zaznaczyć, że w przypadku sklepu internetowego, obowiązek potwierdzenia wymienionych informacji na piśmie istnieje zawsze, kiedy działalność jest związana z fizycznym dostarczeniem towaru w inny sposób niż przez Internet (nie dotyczy to zatem np. sprzedaży e-booków, oprogramowania, gier, płatnego dostępu do treści, itp.).
Informacje związane z działalnością marketingową
Przedsiębiorca przekazujący klientom informacje handlowe o charakterze promocyjnym (np. za pomocą e-maila lub strony www), musi wyraźnie wskazać na czym polegają. W przeciwnym razie może zostać posądzony o reklamę wprowadzającą w błąd, co z kolei stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Chodzi tutaj zwłaszcza o opis formy promocji, kryteriów obniżek cen lub rabatów, a także wszelkie informacje, które mogą mieć wpływ na określenie zakresu odpowiedzialności stron, w szczególności ograniczenia, ostrzeżenia i zastrzeżenia. Jeżeli działalność przedsiębiorcy polega na przekazywaniu informacji handlowych innych przedsiębiorców (np. operator poczty e-mail), to musi on wówczas wyraźnie wskazać, na czyje zlecenie działa.
Obowiązki informacyjne, a ochrona danych osobowych
Prowadzenie biznesu internetowego zazwyczaj związane jest z pozyskiwaniem danych osobowych klientów, niezbędnych dla realizacji zawieranych z nimi umów. Tego rodzaju dane podlegają ochronie, a ich gromadzenie wiąże się z obowiązkami informacyjnymi obciążającymi przedsiębiorcę, który jest ich administratorem. Taki przedsiębiorca musi poinformować osobę, której te dane dotyczą o:
- celu zbierania tych danych,
- prawie dostępu do treści danych oraz ich zmieniania,
- dobrowolności albo obowiązku podania danych, a jeżeli taki obowiązek istnieje, o jego podstawie prawnej,
- sposobie i okresie przetwarzania danych.
- Dodatkowo, przedsiębiorca będący administratorem danych osobowych musi informować klientów, których dane pozyskuje o:
- możliwości korzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną anonimowo lub z wykorzystaniem pseudonimu, o ile jest to możliwe,
- udostępnianych przez niego środkach technicznych zapobiegających pozyskiwaniu i modyfikowaniu przez osoby nieuprawnione, danych osobowych przesyłanych drogą elektroniczną,
- podmiocie, któremu powierza przetwarzanie danych, ich zakresie i zamierzonym terminie przekazania, jeżeli usługodawca zawarł z tym podmiotem umowę o powierzenie do przetwarzania danych.
Podstawę prawną wyżej opisanych obowiązków stanowi ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.
Sprawdź koniecznie:
Polityka prywatności dla sklepu internetowego (wzór) »
Autorem powyższego materiału jest Sebastian Bobrowski, Dyrektor Finansowy inFakt – firmy oferującej księgowość z dostępem do dokumentów i finansów w aplikacji online, darmowym kurierem i profesjonalną obsługą księgową.
