Autorem poniższego materiału jest Paweł Kobierzewski, Trinity Kancelaria Prawna Waluga i Wspólnicy Sp. k. (strona www).
Przepisy prawa regulujące działalność podmiotów sprzedających towary lub świadczących usługi w Internecie wymuszają realizację przez przedsiębiorców szeregu obowiązków informacyjnych dotyczących w szczególności zawierania i wykonywania umów. Najprostszym sposobem realizacji tych prokonsumenckich przepisów jest udostępnienie kontrahentom regulaminu sprzedaży towarów. Powstaje przytym pytanie, kiedy sporządzenie regulaminu jest obligatoryjne oraz co ważniejsze jak skonstruować jego treść, aby spełniał on prawidłowo swoje funkcje?
Funkcje regulaminu
Regulamin w działalności e-commerce pełni zarówno funkcję stricte informacyjną – wskazując konsumentom zasady dokonywania transakcji, jak i funkcję kształtującą, współtworząc wraz z postanowieniami umowy treść nawiązanego pomiędzy przedsiębiorcą a nabywcą usługi lub towaru stosunku prawnego (zgodnie z treścią art. 384 KC i następne).
Wymóg sporządzenia regulaminu
Wymóg sporządzenia regulaminu nie odnosi się do całej działalności e-commerce. Przepisy jedynie od podmiotów świadczących usługi drogą elektroniczną wymagają sporządzenia oraz udostępnienia regulaminu świadczenia usługi (art. 8 ust. 1 u.s.u.d.e.). Pozostali przedsiębiorcy, czyli przede wszystkim sprzedawcy, jeżeli nie świadczą przy tym usług, są zwolnieni z tego obowiązku. Obowiązek sporządzenia regulaminu wyrażony w art. 8 ust. 1 u.s.u.d.e nie jest sankcjonowany. Zaniechanie jego spełnienia nie prowadzi do powstania odpowiedzialności karnej, a jedynie może stanowić podstawę do aktualizacji po stronie usługodawcy odpowiedzialności odszkodowawczej.
Pomimo, że na podmiotach innych niż usługodawcy, nie ciąży obowiązek sporządzenia i udostępnienia regulaminu, często jest to zalecane, albowiem ułatwia przedsiębiorcy funkcjonowanie i realizację innych obowiązków wobec konsumentów. Przykładem obowiązku informacyjnego jest zapis art. 9 u.o.n.p.k. który wymaga, aby konsument został poinformowany, przy użyciu środka porozumiewania się na odległość, najpóźniej w chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy o wszelkich istotnych aspektach zawieranej umowy oraz w szczególności o przysługujących mu uprawnieniach. Najprostszym zaś sposobem realizacji powyższego obowiązku jest sporządzenie i upublicznienie regulaminu.
Treść regulaminu
Elementy jakie powinien zawierać regulamin zostały wskazane w odniesieniu do regulaminu usługodawców w art. 8 ust. 1 u.s.u.d.e. Zgodnie z jego treścią każdy regulamin świadczenia usług powinien określać przynajmniej:
- rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną,
- warunki świadczenia usług drogą elektroniczną, w tym:
- wymagania techniczne niezbędne do współpracy z systemem teleinformatycznym, którym posługuje
- się usługodawca,
- zakaz dostarczania przez usługobiorcę treści o charakterze bezprawnym,
- warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną,
- tryb postępowania reklamacyjnego.
Dla pozostałych uczestników rynku e-commerce użytecznym może być cytowany już powyżej art. 9 u.o.n.p.k. który ustanawia katalog danych, które powinny zostać przedstawione konsumentom najpóźniej w chwili zawierania z nim umowy. Część lub wszystkie z wskazanych danych mogą stanowić integralną część regulaminu. Postanowienia art. 9 u.o.n.p.k. obligują do poinformowania każdego konsumenta o:
- imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy oraz organie, który zarejestrował działalność gospodarczą przedsiębiorcy, a także numerze, pod którym przedsiębiorca został zarejestrowany,
- istotnych właściwościach świadczenia i jego przedmiotu,
- cenie lub wynagrodzeniu obejmujących wszystkie ich składniki, a w szczególności cła i podatki,
- zasadach zapłaty ceny lub wynagrodzenia,
- kosztach oraz terminie i sposobie dostawy,
- prawie odstąpienia od umowy w terminie dziesięciu dni,
- kosztach wynikających z korzystania ze środków porozumiewania się na odległość, jeżeli są one skalkulowane inaczej niż wedle normalnej taryfy,
- terminie, w jakim oferta lub informacja o cenie albo wynagrodzeniu mają charakter wiążący,
- minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub okresowe,
- miejscu i sposobie składania reklamacji,
- prawie wypowiedzenia umowy.
Jak sporządzić regulamin?
Treść regulaminu powinna być klarowna, jednoznaczna oraz czytelna dla kontrahentów. Warto więc sporządzić regulamin, który będzie opisywał chronologicznie cały proces zawierania umowy, jej wykonywania, a następnie wskazywał katalog przysługujących kontrahentowi uprawnień na wypadek niewykonania lub nieprawidłowego wykonania umowy. Dla osiągnięcia wskazanego rezultatu sugerujemy podzielić regulamin na 6 części.
W pierwszej – komparycji, powinna znajdować się informacja o sprzedawcy (dane z rejestrowe – KRS, NIP, REGON, forma prowadzenia działalności, dane adresowe) oraz jaki jest przedmiot i zakres regulaminu, jak również określenie kto jest administratorem danych osobowych kontrahenta i wskazanie identyfikujących go danych, jeżeli jest to podmiot inny aniżeli sprzedawca. Informacje te można uzupełnić o dane kontaktowe (telefon, e-mail, faks i godziny w jakich można uzyskać informacje).
W części drugiej powinny zostać określone główne zasady korzystania z serwisu – zasady ochrony danych osobowych, regulacje dotyczące praw autorskich do treści serwisu, reguły logowania do serwisu.
Następne dwie części rekomendujemy przeznaczyć na opisanie reguł zamawiania, kupowania, czy dokonywania transakcji (kiedy następuje moment zawarcia umowy, jakie jest miejsce zawarcia umowy, warunki płatności, czy podana cena jest ceną brutto czy netto itp.) oraz wskazanie zasad dostawy lub odbioru zamówionych usług lub towarów (termin realizacji, rodzaj dostawy).
Kolejny rozdział regulaminu może określać reguły i podstawy gwarancji, dokonywania zwrotów czy reklamacji. Przy czym należy pamiętać o tym, że warunki dotyczące udzielania i realizacji uprawnień konsumentów zostały szeroko określone w przepisach powszechnie obowiązujących – normy regulaminu powinny być więc z tymi przepisami zgodne.
Regulamin powinien dodatkowo określać przynajmniej: warunki jego zmiany, zasady rozstrzygania sporów (właściwość sądu), wskazanie jakie przepisy obowiązują w sprawach nieuregulowanych w regulaminie.
u.o.n.p.k – ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów
u.s.u.d.e – ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną
—
Powyższy tekst pochodzi z książki „eCommerce. Proste odpowiedzi na trudne pytania”. Książkę można kupić w księgarni ProInfo (link).
